Przedsiębiorstwa napędzają cały sektor gospodarki. Dzielimy je na sektor prywatny i publiczny. Głównymi kryteriami podziału, które odgrywają dużą rolę jest wielkość przedsiębiorstwa, charakter prowadzonej działalności oraz formę własności. Z kolei do funkcji przedsiębiorstwa zaliczymy funkcję produkcyjną, marketingową, ekonomiczną, personalną czy rozwojową. Przyjrzyjmy się bliżej ich klasyfikacji i odpowiedzmy na pytanie czym w zasadzie jest przedsiębiorstwo.
Co to jest przedsiębiorstwo?
Przedsiębiorstwo jest jednostką organizacyjną, wyodrębnioną prawnie, organizacyjnie, terytorialnie i ekonomicznie. Zadaniem przedsiębiorstwa jest produkcja dóbr lub świadczenie usług. W art. 5 Kodeksu cywilnego znajdziemy dokładną definicję: ‘’Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej’’. A ich działalność obejmuje:
- Oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części,
- Własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń materiałów i wyrobów,
- Prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości,
- Wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
- Koncesje, licencje i zezwolenia,
- Pateny i inne prawa własności przemysłowej,
- Majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
- Tajemnice przedsiębiorstwa,
- Księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Ze względu na formę własności, możemy wyróżnić kilka rodzajów przedsiębiorstw. Będą to przedsiębiorstwa Skarbu Państwa, przedsiębiorstwa samorządów terytorialnych sektora publicznego, przedsiębiorstwa prywatne osób fizycznych, przedsiębiorstwa prywatne osób prawnych oraz przedsiębiorstwa zagraniczne.
Klasyfikacja przedsiębiorstw
Najbardziej znanym i powszechnie stosowanym podziałem przedsiębiorstw jest jego wielkość. Na rynku istnieją mikro, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa. Przyjęta w Polsce zasada podziału przedsiębiorstw, oparta jest na kryteriach ilościowych – ilości osób zatrudnionych oraz obrotów i sumy aktywów.
Mikro przedsiębiorstwo:
- Przedsiębiorstwo zatrudnia mniej niż 10 pracowników,
- Przychody netto lub suma bilansowa są mniejsze lub równe 2 mln Euro.
Małe przedsiębiorstwo:
- Przedsiębiorstwo zatrudnia mniej niż 50 pracowników,
- Przychody netto lub suma bilansowa są mniejsze lub równe 10 mln Euro.
Średnie przedsiębiorstwa:
- Przedsiębiorstwo zatrudnia mniej niż 250 pracowników,
- Przychody netto są mniejsze lub równe 50 mln EUR, a suma bilansowa jest mniejsza lub równa 43 mln EUR.
Duże przedsiębiorstwo:
- Wszystkie, które nie są wymienione wyżej
W ustawie o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 roku, znajdziemy szereg przepisów prawnych określających definicję działalności gospodarczej, jak i definicję przedsiębiorcy. Ustawa ta reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej.
Według art. 2 tej ustawy – Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Według danych, w Polsce działa coraz to więcej przedsiębiorstw. W 2020 roku było ich ponad 4mln , z czego ok. 3 mln to mikro przedsiębiorstwa, które są głównym sektorem naszej gospodarki. Z uwagi na pandemię na przełomie marca i kwietnia nastąpił nieznaczny spadek rejestracji działalności gospodarczych.
Liczba firm na podstawie wielkości zatrudnienia przedstawia się następująco:
- Jednoosobowa działalność gospodarcza – 1,7 mln,
- Liczba zatrudnionych osób od 2-9 – 739 tys.,
- Liczba zatrudnionych osób od 10-49 – 128, 298 tys.,
- Liczba zatrudnionych osób od 50-249 – 26,256 tys.,
- Liczba zatrudnionych osób ponad 250 – 4,1 tys.